شاسی عبارت است از اسکلت بندی یک وسیله نقلیه که بتواند سایر قطعات خودرو از جمله موتور، جعبه دنده و … را بر روی خود نگه دارد. در خودروهای سواری، شاسی با بدنه بطور یکپارچه ساخته می شود در خودروهای تجاری خصوصا وانت بارها شاسی از بدنه خودرو مستقل است.
شاسی مستقل:
این شاسی از دو تکه آهن ناودانی بلند ساخته شده است که به صورت موازی از جنس فولاد سخت اما سبک، ساخته و توسط دو رام در دو طرف آن به یکدیگر وصل می‌شوند. شاسی عموماً در بخش عقب کمی بالاتر آمده و عامل آن ایجاد فضای بیشتر برای دیفرانسیل و فنرهاست. بخش جلو کمی باریک‌تر ساخته می‌شود که در فرمان پذیری بیشتر تاثیرگذار است. در طراحی شاسی سرخود از ورق‌های نازک فلزی استفاده می‌کنند که آن‌ها را به روش شکل دادن (پروفیل) و هم چنین تکیه گاه محورهای جلو و عقب تولید می‌کنند. البته بخش‌هایی از شاسی مثل کف و محوطه پیشرانه که بیشترین نیرو و فشار بر آن‌ها تحمیل می‌شود باید از ورق‌هایی ساخته شوند که ضخامت بیشتری دارند.
ضخامت ورق‌ها اصولاً دو تا سه میلی متری است و به نوعی جوشکاری می‌شوند که از مقاومت خوبی برخوردار شوند. خودروهای سواری در مقایسه با خودروهای سنگین نیروی کمی را متحمل می‌شوند و روی شاسی آن‌ها بار استاتیکی کمتری وارد می‌شود. در نتیجه خودروهای سواری می‌توانند با حداکثرسرعت حرکت کنند که طراحی شاسی سرخود برای خودرو اصولاً به همین دلیل بوده است.
مزایا: به دلیل یک جا و مستقل بودن ساخت شاسی و اتاق، در هزینه‌ها و زمان صرفه جویی می‌شود وهم چنین تعویض قطعات به هنگام خراب شدن به وسیله پیچ و مهره است که زمان و هزینه کمتری دارد.
معایب: نیروی محرکه خودرو به علت سنگین بودن آن، برای شتاب گرفتن کمتر است. طراحی ایمنی خودرو به علت سنگین بودن قطعات سخت است و احتمال رخ دادن حادثه به هنگام تصادف برای سرنشینان آن زیاد است. ساخت قطعات و اسکلت آن احتیاج به پرس‌های سنگین و ماشین آلات با هزینه بالا دارد. اتصالات قطعات توسط پیچ و مهره سر و صدای زیاد و هم چنین استهلاک بیشتری به همراه دارد.
شاسی نیمه جدا شدنی:
نمونه دیگری از شاسی‌ها وجود دارد که آن‌ها را شاسی نیمه جدا شدنی می گویند که شرکت “روور” برای اولین بار خودروهایی را تولید کرده که شاسی آن‌ها از دو بخش تشکیل شده است.
الف: ثابت
ب: قسمت‌های جداشدنی از شاسی.
اجزای ثابت: کف، ستون‌ها، دیوارهای صندوق عقب، دیواره جلوی پیشرانه و قسمت‌های جداشدنی: سقف خودرو، گلگیرها، پنجره جلویی و غیره هستند که این‌ها توسط پیچ و مهره به بخش ثابت آن متصل می‌شوند.
مزایای شاسی نیمه جدا شدنی نسبت به دو نمونه دیگر عبارتنداز: زمان تصادف، هزینه قطعاتی که خراب شده‌اند و باید تعویض شوند کم می‌شود، فرم اتاق شکل پذیر است و می‌توان طرح جدیدی را ایجاد کرد هم چنین می‌توان پیشرانه و محورها را که نسبتاً سنگین هستند بر روی یک اسکلت جداگانه سوار کرد، در مونتاژکردن امکان عایق بندی مناسب‌تری بین دو قطعه وجود دارد و در نهایت انتقال سروصدا و ارتعاشات چرخ‌ها به اتاق کاهش می‌یابند.
انواع: شاسی نردبانی، شاسی جناقی در وانت، شاسی وسط لوله‌ای در کامیون، شاسی فرم ۷ و ۸ در خودروهای مسابقه‌ای و شاسی صفحه‌ای مثل شاسی فولکس واگن قورباغه‌ای.
تولید و ساخت و طراحی شاسی با نوع استفاده خودرو رابطه مستقیم دارد و به سه دسته می‌توان تقسیم بندی شود:
شاسی خودروهای شهری ( استحکام نسبتاً محکم )
شاسی خودروهای جاده‌ای و شهری ( استحکام محکم )
شاسی خودروهای جاده‌ای و آفرود ( استحکام بسیار محکم )
تعمیرات و روسازی
در نتیجه ارتعاشات و لرزش‌های زیاد به دلیل مسطح نبودن جاده امکان دارد اتصالات و قطعات شل یا شکسته شوند. هم چنین امکان دارد در اثر تصادف فرم شاسی و روسازی آن تغییر کند که در هر دو صورت باید در اولین فرصت نسبت به رفع عیب اقدام شود: ابتدا قطعاتی که به وسیله میخ پرچ و یا جوشکاری به هم وصل می‌شوند را اگر شکسته و یا شل شده‌اند، می‌توان با ضربه زدن به وسیله یک چکش کوچک امتحان کرد. اگر صدای شنیده شده ناشی از ضربه خفه بود، پرچ‌ها شل و یا قسمت‌های جوشکاری شکسته شده‌اند. کوبیدن روی پیچ‌ها به خاطر مستحکم شدن، کار صحیحی نیست و باید تعویض شوند. دوم این که اگر محل اتصال روی شاسی صدای جیر جیر دهد دلیل آن است که لایی‌های بین دو قطعه از بین رفته و باید هر چه زودتر تعویض شوند.
در اثر تصادف امکان دارد فرم شاسی و روسازی خودرو تغییر کند. با تعدادی آزمایش می‌توان ایراد را تشخیص داده و آن را رفع کرد، مثلاً اگر فرم قالب شاسی تغییر کند و یا محورها و فنرهای برگه‌ای (شمشی) انجراف پیدا کنند در هر صورت باعث لاستیک سایی می‌شود. نواقص فوق را می‌توان با اندازه گیری دقیق مشخص کرد.
اندازه گیری انحراف قاب شاسی به وسیله ریسمان به دو روش “روسازی جدا شود” یا “روسازی جدا نشود” ممکن خواهد بود:
اول: اول باید روسازی‌های خودرو را جدا کنیم، که این کار توسط ریسمان صورت می‌گیرد. اکثر سازندگان خودروها نقطه وسط (نقطه کنترل) را علامتگذاری می‌کنند ریسمان باید از نقطه وسط عبور کند و قطرها باید از هر دو طرف، مثلث‌های مساوی را نشان دهد در غیر این صورت شاسی انحراف دارد.
دوم: اگر اندازه گیری بدون پیاده کردن روسازی هم چون خودروهای شاسی سرخود انجام شود، ابتدا خودرو را روی یک سطح صاف افقی قرار می‌دهیم و ازهر دو طرف از نقاط مشابه قاب شاسی شاغول روی زمین نشانه گذاری می‌کنیم. در این حالت از محل کرپی فنرها یا انتهای اکسل‌ها استفاده می‌شود. چهار نقطه روی زمین مشخص شده، با وصل کردن این چهار نقطه یک مستطیل رسم می‌شود. سپس قطرهای آن را رسم کرده محل تقاطع قطرها همان نقطه وسط شاسی است. در صورت سالم بودن شاسی باید تمام مثلث‌ها، شبیه و برابر هم باشند، در غیر این صورت اندازه انحراف شاسی مشخص می‌شود.
هر قطعه در خودرو وظایف خاصی دارد و ویژگی‌های خاصی هم باید داشته باشد که شاسی هم از این قضیه مستثنا نیست و ویژگی‌های یک شاسی خوب را می‌توان اینگونه ذکر کرد:
مقاوم در برابر خوردگی
حجم مناسب و کم
تحمل کافی وزن خودرو و متعلقات آن
وزن سبک برای شتاب بهتر خودرو
کمترین میزان لرزش و انتقال آن به بدنه خودرو
